Evolutie uit zijn dak
Wat luguber, ongelofelijk mooi, liefdevol of extreem wreed. Evolutie kan helemaal door het dak gaan. Het resultaat: een gigantische rijkdom aan uiterlijke vormen en gedrag tussen de miljoenen soorten op aarde. Leer hier hoe ze kunnen ontstaan.
Opdracht 1: kies en overleg
Opdracht 2: ontdek orde in de chaos
“Zoals de beroemde Dobzhansky al zei: Nothing in biology makes sense except in the light of evolution”
Denk door....
Opdracht 3: herken de best aangepasten
Selectiedruk en aanpassing
Wat gebeurt er met de slakken als alle Nederlandse tuinen stoeptuinen worden?
Slakken hebben te maken met meer selectiedrukken, Menno vertelt erover.
“Stadsbewoners hielpen ons met het onderzoek, dat heet ‘citizen science’.”
Opdracht 4: snavelstaren
Opdracht 5: wanneer ontstaat een nieuwe soort?
Soortvorming: barrières en isolatie
Opdracht 6: wie is de beste genenverspreider?
Keuzestress? Denk je dat vrouwtjesherten daar ook last van hebben?
Lees meer over de keerzijde van seksuele selectie
Opdracht 7: voordelen van doodgaan
Doodgaan en uitsterven
Wat heb je geleerd?
Evolutie verklaart veel
Evolutie is een drijvende kracht achter de rijkdom van het leven. Het maakt een veelheid mogelijk aan (soms extreme) vormen en gedrag binnen alle groepen van organismen.
Elk individu telt
Individuele verschillen binnen een populatie (variatie) zijn van levensbelang om een soort weerbaar te maken tegen verandering.
Selectiedruk beïnvloedt populaties
De samenstelling van eigenschappen van populaties is veranderlijk onder invloed van selectiedrukken. Bijvoorbeeld predatoren verhinderen dat sommige individuen hun eigenschappen doorgeven aan het nageslacht. Ook temperatuur en klimaat werken als selectiedruk. Grootschalige verschuiving van eigenschappen binnen de populatie kan leiden tot verandering van de soort.
Seksuele selectie
De keuze voor een partner wordt gemaakt op eigenschappen die als seksueel aantrekkelijk worden ervaren. Individuen met de aantrekkelijkste eigenschappen worden vaker gekozen en kunnen zich beter voortplanten.
Barrières en isolatie
Als er vanwege een barrière of een andere reden geen uitwisseling van erfelijk materiaal mogelijk tussen soortgenoten of tussen nauwverwante populaties, spreek je van fysieke of reproductieve isolatie. Dit kan leiden tot vorming van nieuwe soorten.
De een zijn dood is de ander zijn brood
Zwakke individuen verdwijnen en soms sterven soorten zelfs helemaal uit. Dat is treurig, maar ook nodig voor de voortgang van het leven.
En doorrr...
Hoe werkt evolutie?
Les 2: seksuele (r)evolutie
Andres Rivera Quiroz - spinnenonderzoeker
Leren over Les 2: seksuele (r)evolutie