"Alles hangt samen"
Wist je dat de Nederlandse hommels het moeilijk hebben? Jammer, want ze zijn super nuttig zijn voor mens en natuur. Hun ecosysteem verandert: ze kunnen er lastiger voedsel vinden of nesten maken.
Leren over Les 1: Maak kennis met de hommel

"Hoe houd je al die hommels uit elkaar?"
Vincent Kalkman - Insectenonderzoeker
Jullie gaan zelf buiten onderzoek naar hommels doen. Dat is lastig, want ze lijken allemaal op elkaar. Maar aan het einde van deze les kan je het!

Leren over Les 3: Hommels herkennen
Help je mee?
Vincent Kalkman - Insectenonderzoeker
Vincent Kalkman, onderzoeker bij Naturalis en EIS Kenniscentrum Insecten, wil weten hoe het gaat met onze hommels. Blijven de ze afnemen? Of zal het, na het nemen van maatregelen, de komende jaren weer verbeteren? En hoe komt dat zo? Bij dat onderzoek kan hij wel wat hulp gebruiken. Help je mee? Tel dan de hommels bij jou in de buurt.

Leren over Les 2: Hommels tellen
Waar vind je welke hommels?
Vincent Kalkman - Insectenonderzoeker
Hommels zien er niet alleen anders uit, maar ze leven ook op net verschillende manieren. Dat verklaart waarom je ze op de ene plek niet ziet en ergens anders wel. Ze hebben elk hun eigen habitat.

Leren over Les 5: Hommels op de kaart
Kritisch kijken
Vincent Kalkman - Insectenonderzoeker
Goed onderzoek doen heeft natuurlijk meer voeten in de aarde dan een opdracht van een paar minuten. Er moeten veel meer waarnemingen vergeleken worden. En wie weet worden er wel meer hommels in de stad geteld omdat daar nu eenmaal meer mensen tellen... En zijn alle waarnemingen wel in hetzelfde seizoen gedaan? Allemaal goede kritische punten! Jij bent vast een onderzoeker in spé.

Leren over Les 6: Beter onderzoek doen
Verschillende niches
Vincent Kalkman - Insectenonderzoeker
Waarom zijn er zoveel soorten hommels? Niet elke hommel is op hetzelfde moment in het jaar actief. Ze hebben ook allemaal een andere lengte tong. Daardoor zijn ze afhankelijk van verschillende soorten bloemen om stuifmeel te verzamelen. Ze bezetten een andere niche en concurreren daardoor weinig met elkaar.

Leren over Les 7: Waarom zoveel soorten?
Eten of gegeten worden
Vincent Kalkman - Insectenonderzoeker
Hommels eten niet alleen, ze worden ook gegeten. Veel vogels eten graag hommels.

Leren over Les 8: voedselweb en symbiose